Boekhouden
Als ondernemer moet je boekhouden. Je moet je zakelijke inkomsten en uitgaven bijhouden, btw-aangifte doen (meestal) en zelf facturen maken. Een boekhoudprogramma helpt hierbij. Maar waaruit bestaat een boekhouding van een zz’per precies, en waar moet je als startende ondernemer op letten?
Inhoud:
Wat is boekhouden precies?
Boekhouden is het bijhouden van de financiële administratie van je bedrijf. Dit betekent onder andere facturen maken en verwerken, en je belastingaangiftes regelen.
Voor de meeste ondernemers is dit de basis van hun administratie. Met een eenvoudig boekhoudpakket kun je dit zelf goed bijhouden.
Boekhouden is het verwerken van je administratie.
Eenvoudig online boekhouden
Met online boekhoudsoftware, kun je eenvoudig facturen maken en betalingen doen. Meestal zelfs op locatie, via een mobiele app. Een boekhoudprogramma maakt automatisch back-ups, zodat je data altijd veilig is. Drie programma’s waarmee je je volledige boekhouding online regelt:

Met e-Boekhouden.nl kun je eenvoudig online boekhouden, factureren en uren registreren. De eerste 15 maanden van je onderneming is het programma volledig gratis. Het biedt ook ondersteuning per telefoon of e-mail en handige koppelingen.

Zet eenvoudig zelf je eigen administratie op, of werk samen met een boekhouder. Software is gericht op dienstverlenende zzp'ers. Klanten waarderen vooral de eenvoud van het programma en vriendelijke helpdesk. Start 30 dagen gratis. Daarna blijft het gratis tot je boven de 5.000 euro omzet komt.

Met SnelStart inKaart regel je de volledige boekhouding voor 18 euro per maand. Inclusief scan- en herkenfunctie en onbeperkt factureren. De eerste 30 dagen zijn gratis. Voor starters heeft het handige instructievideo's. Voor het mkb veel koppelingen en handige dashboard-functies.
Zelf online leren boekhouden
Online zijn er veel cursussen om boekhouden te leren. Een goed boekhoudprogramma legt veel uit, zodat zzp’ers het hiermee meestal ook zelf kunnen. Zo biedt e-Boekhouden.nl een gratis cursus boekhouden aan. Je kunt ook een boekhouder inhuren of, als je net een kleine eenmanszaak start, zelf boekhouden in Excel.
Een eenvoudige zzp-boekhouding heb je zo gemaakt. Begin met het maken van facturen en het bijhouden van je kosten. Zodra je alle inkomsten en uitgaven op een rij hebt, kun je de btw-aangifte doen. Ook als je een boekhouder inschakelt, is het belangrijk om zelf inzicht te hebben in je financiën.
Met een gratis cursus kun je online zelf leren boekhouden.
Regel je administratie zelf met een goed boekhoudprogramma. Probeer e‑Boekhouden.nl, SnelStart of MoneyMonk vrijblijvend uit. Meer dan 100.000+ ondernemers gingen je voor.
Boekhouding begint met de facturatie
Als je zelf facturen maakt, is het belangrijk dat ze duidelijk en compleet zijn en voldoen aan de regels van de Belastingdienst. Zorg ervoor dat elke factuur de volgende gegevens bevat:
- Jouw gegevens: bedrijfsnaam, adres en KvK-nummer
- Gegevens van de klant: naam en adres (geen postbus)
- Factuurinformatie: factuurdatum en een uniek opvolgend factuurnummer
- Levering: omschrijving van het product of de dienst en de prijs
- Btw-informatie: btw-bedrag apart vermeld en je btw-nummer
- Betalingstermijn: duidelijke vermelding van de uiterste betaaldatum
Een goed boekhoudsysteem helpt hierbij en houdt je administratie overzichtelijk.
Verwerken van inkomende en uitgaande facturen
Naast je eigen facturen ontvang je facturen voor aankopen en andere zakelijke kosten. Het invoeren van alle inkomsten en uitgaven in Excel- of een boekhoudprogramma heet inboeken. Met een zakelijke rekening kun je dit deels automatiseren.
Je moet facturen zeven jaar bewaren, omdat ze belangrijk bewijs zijn voor je boekhouding. Dit kan digitaal of op papier, zolang ze goed terug te vinden zijn en je er een actueel overzicht van hebt.
Voor het overzicht kun je de getallen overnemen in Excel, en je resultaten berekenen door de kolommen op te tellen. Met deze cijfers kun je een winst- en verliesrekening maken en de btw-aangifte doen. Als je onderneming groeit, is online boekhouden met een goed boekhoudprogramma vaak een handige stap.
Wil je de complete boekhouding in Excel? Voor 97 euro heb je de templates van professionals, inclusief financieel dashboard, offertes, facturatie, kilometer-, uren- en projectadministratie.
Betalingen bijhouden
Als ondernemer moet je bijhouden welke facturen je zelf nog moet betalen en welke facturen die jij hebt gemaakt nog niet betaald zijn. Klanten die jouw factuur nog niet hebben betaald zijn debiteuren. Als dit te lang duurt kun je deze herinneren. Als een klant niet betaalt, kun je een incassotraject starten. Dit heet debiteurenbeheer en kun je ook uitbesteden.
Bedrijven die jij nog moet betalen zijn je crediteuren. De crediteurenadministratie regel je meestal zelf. Door je betalingen goed bij te houden, krijg je sneller betaald en heb je het meestal eerder door als er iets mis is bij jouw klanten. Ook heb je het totale debiteuren- en crediteurenbedrag nodig als je een balans gaat opstellen. Bijvoorbeeld voor de inkomstenbelastingaangifte.
Winst- en verliesrekening maken
Tijdens het boekhouden maak je verschillende overzichten. Het overzicht van alle inkomende en uitgaande facturen heet de winst- en verliesrekening. Deze administratie vormt de basis voor je belastingaangiftes en helpt bij het opstellen van een jaarrekening of jaarverslag.
Als je onderneming groeit, kun je de winst- en verliesrekening het beste maken met een boekhoudpakket. Zo zie je snel hoe je ervoor staat en houdt de software rekening met fiscale regels. Denk aan het afschrijven van investeringen zoals inventaris, het afboeken van debiteuren en het opstellen van de balans.
De winst- en verliesrekening is een belangrijk onderdeel van je boekhouding.
Bedrijfsrekening nodig? Knab en Bunq werken volledig online. Bij Revolut kun je rekeningen openen in meerdere valuta (incl. crypto's). Verder biedt het iDEAL én toegang voor je boekhouder of collega.

De belastingaangiftes indienen
Ondernemers doen meestal elk kwartaal btw-aangifte, ook wel omzetbelastingaangifte genoemd. Verder moet je jaarlijks aangifte doen voor de inkomstenbelasting. Met een boekhoudpakket is de btw-aangifte meestal best eenvoudig. De inkomstenbelasting is wat lastiger en hiervoor heb je meer gegevens nodig.
De btw-aangifte doen
Bij de btw-aangifte geef je de omzet per periode op, gesplitst in binnenlandse en buitenlandse omzet en verdeeld naar btw-tarieven. Daarnaast vermeld je de ontvangen btw en de btw die je hebt betaald (voorbelasting). Het verschil betaal je aan de Belastingdienst of krijg je terug als je meer btw hebt betaald dan ontvangen.
De inkomstenbelastingaangifte
Voor de btw-aangifte zijn overzichten van inkomende en uitgaande facturen meestal voldoende. Voor de inkomstenbelastingaangifte heb je meer financiële gegevens nodig, zoals een jaarrekening met een berekening van je eigen vermogen. Hierin verwerk je ook afschrijvingen en belastingvoordelen.
Heb je een eenmanszaak? Dan kun je de inkomstenbelasting soms zelf invullen. Bijvoorbeeld met een boekhoudprogramma. Je kunt dit ook laten doen door een boekhouder.
Boekhouding is bedrijfsafhankelijk
De basis van je boekhouding bestaat uit facturatie, controleren van betalingen, de winst- en verliesrekening en belastingaangiftes. Hoeveel extra administratie nodig is, hangt af van je bedrijf. Starters besteden veel tijd aan offertes, freelancers aan uren- en kilometerregistratie en webshops aan voorraadbeheer.
Heb je alleen facturen en (btw-)aangiftes? Dan is een eenvoudig boekhoudprogramma vaak voldoende. Voor salarisadministratie of inkomstenbelasting kun je een boekhouder inschakelen, afhankelijk van jouw situatie.
Veelgestelde vragen:
Enkele veelgestelde vragen over het boekhouden zijn:
Wat is boekhouden?
Boekhouden is het verwerken van alle financiële administratie. Als ondernemers het hebben over het boekhouden dan gaat het meestal over het maken van facturen en verwerken hiervan, of het regelen van de belastingaangiftes. Je regelt de hele boekhouding gemakkelijk met een online boekhoudprogramma.
Hoeveel tijd kost de administratie?
Hoeveel tijd de boekhouding kost hangt af van jouw onderneming. Bijvoorbeeld van hoeveel facturen je maakt, hoeveel verstand je hebt van boekhouden en wat je uitbesteedt. Een simpel facturatieprogramma of online boekhoudprogramma kan veel tijd besparen en automatiseren. Toch is elke ondernemer gemiddeld gezien wekelijks wel een dagdeel bezig met de administratie.
Kan ik de boekhouding zelf doen?
Ja, steeds meer ondernemers regelen de financiële administratie deels zelf. Je kunt boekhouden in Excel, maar online software maakt het makkelijker. Veel boekhoudprogramma’s zijn gericht op zzp’ers en gebruiken daarbij geen boekhoudtermen zoals grootboek en journaalposten. Toch schakelen sommige ondernemers een boekhouder in voor controle, belastingaangiftes of salarisadministratie.