Stichting en vereniging
Een stichting of vereniging laat zich niet leiden door winst, maar door een ideaal of sociaal doel. Het zijn privaatrechtelijke ondernemingsvormen. Dit betekent dat het bestuur niet aansprakelijk is voor de schulden.
Inhoud:
- Wat is een stichting?
- Stichting oprichten
- Wat is een vereniging?
- Vereniging oprichten
- Kosten van het oprichten
- Administratie opzetten
Verschil met een bedrijf
In Nederland zijn er veel milieuorganisaties, sportverenigingen, goede doelen en verenigingen van eigenaren. Elk van deze organisaties heeft een bijzonder doel dat zij proberen te bereiken.
Los daarvan lijken verenigingen en stichtingen op gewone bedrijven. Ze mogen zelfs winst maken, maar dit niet zomaar uitkeren aan het bestuur. Een stichting of vereniging mag bestuurders wel onkosten uitbetalen of zelfs een vergoeding geven.
Je kunt een vereniging of stichting laten oprichten door een notaris. Vergelijk online de goedkoopste notaristarieven van kantoren uit je eigen regio.
Wat is een stichting?
Een stichting is een ondernemingsvorm voor organisaties die niet als doel hebben om geld te verdienen, maar zich op een andere manier willen inzetten. Denk aan het milieu, historische gebeurtenissen, natuur, cultuur of andere projecten in de samenleving. De visie wordt vastgelegd in statuten bij oprichting.
Geld verdienen met een stichting (fonds)
Een stichting mag geen commercieel doel hebben, maar wel winstgevend zijn. Dat klinkt tegenstrijdig, maar voor ideële doelen is vaak continu geld nodig. Denk aan goede doelen die veel geld nodig hebben om hun missie te realiseren. Deze stichtingen worden ook wel fondsen genoemd. Zij mogen wel geld uitkeren aan derden, als die partijen het doel daarmee verder kunnen verwezenlijken.
Een stichting mag geen commercieel doel hebben, maar wel winstgevend zijn.
Het bestuur van een stichting is zelf niet hoofdelijk aansprakelijk voor mogelijke schulden. In plaats daarvan is de stichting zijn eigen rechtspersoon. De bestuurder moet volgens de wet zijn of haar taak wel naar behoren vervullen. Het bestuur is dus alleen aansprakelijk als de stichting geschaad wordt door onbehoorlijk leiderschap. Dit is het geval als bestuurders op dit gebied een ernstig verwijt kan worden gemaakt.
De boekhouding van een vereniging of stichting werkt dankzij donateurs, leden of contributie vaak net anders. Het meest gekozen boekhoudprogramma: e-Boekhouden.
Een eigen stichting oprichten
Een stichting oprichten kan via een notariële akte of bij testament. De notaris zal deze dan bij de Kamer van Koophandel (KvK) inschrijven in het Handelsregister. De statuten van de stichting moeten daarbij in de oprichtingsakte worden opgenomen. Daarin moeten tenminste de volgende punten staan:
- De naam van de stichting
- De gemeente waarin de stichting gevestigd is
- Het doel van de stichting
- De wijze van benoeming en ontslag van bestuurders
- De bestemming van de financiële middelen wanneer de stichting stopt, of de manier om dit te bepalen
Wat is een vereniging?
Net als de stichting is een vereniging een ondernemingsvorm waarbij niet de winst, maar een ander doel leidend is. Een vereniging oprichten kan op verschillende manieren. Zo kunnen twee personen dit al mondeling afspreken. Een inschrijving bij de KvK is hiervoor niet verplicht.
De manier van oprichten heeft wel grote gevolgen, zoals voor de aansprakelijkheid. Verenigingen die door een notaris zijn opgericht, hebben volledige rechtsbevoegdheid. Ook hier is het bestuur niet aansprakelijk voor schulden.
Vereniging is afhankelijk van leden
Een vereniging lijkt op een stichting, maar is laagdrempeliger en werkt met leden. Je kan de rechtsvorm ook vergelijken met een bedrijf zonder winstoogmerk, met de penningmeester als financieel directeur. Maar dan wel een bedrijf zonder winstoogmerk. In plaats van winst is er een ander doel.
Omdat verenigingen vaak afhankelijk zijn van contributies, is het erg belangrijk dat de ledenadministratie van de vereniging op orde is. Verder mag een vereniging wettelijk gezien geen winst maken. Als er een jaar nou meer inkomsten zijn dan in voorgaande jaren, is dat nog geen probleem. Dit kan voor de komende jaren in de kas opzij worden gezet. Zolang het geld maar niet naar het bestuur of de leden wordt uitgekeerd als winst.
Een vereniging is als een stichting, maar laagdrempeliger en met leden.
Een eigen vereniging oprichten
Als ondernemingsvorm mag een vereniging, zoals eerder gezegd, mondeling worden opgericht tussen ten minste twee personen. Belangrijk is wel dat de oprichter aansprakelijk is voor het volledige bedrag, naast de vereniging zelf. Met een notariële akte is dit niet langer het geval. Dan moeten bij het oprichten van de vereniging de volgende zaken worden geregeld in de statuten:
- De naam van de vereniging en de gemeente van vestiging
- Het doel van de vereniging
- De verplichtingen van de leden tegenover de vereniging
- De wijze van bijeenroepen van de algemene vergadering
- De wijze van benoeming en ontslag van bestuurders
- De bestemming van de financiële middelen bij het stoppen van de vereniging of de manier om dit te bepalen
Je kunt een vereniging of stichting laten oprichten door een notaris. Vergelijk online de goedkoopste notaristarieven van kantoren uit je eigen regio.
Wat zijn de kosten van oprichting?
Als je een vereniging of stichting oprichten wilt, dan moet je hiervoor kosten maken. Zo moet je statuten of een oprichtingsakte opstellen. Een notaris moet deze nalopen en schrijft de organisatie in bij de Kamer van Koophandel (KvK). De kosten van inschrijving in het Handelsregister zijn iets meer dan 50 euro, maar de kosten van de notaris komen daar nog bovenop. Meestal rekent een notaris tussen de 600 en 1.000 euro. Online kun je gemakkelijk notaristarieven vergelijken.
Administratie van een stichting of vereniging opzetten
De boekhouding van een vereniging of stichting lijkt op die van andere bedrijven. De meeste boekhoudprogramma’s voldoen dus wel. Maar er zijn ook oplossingen die specifiek gericht zijn op deze ondernemingsvormen. Zaken als je ledenadministratie, subsidies of donateurs zijn dan een stuk gemakkelijker te regelen in het programma.
Veelgestelde vragen
Enkele veelgestelde vragen over de stichting en vereniging zijn:
Wat is het verschil tussen een stichting en een vereniging?
Er zijn best veel verschillen. Zo kun je een vereniging al mondeling met iemand anders afspreken. Je hebt dan een soort club en bent daar verantwoordelijk voor. Om er een rechtsvorm van te maken is een notaris nodig, die jouw organisatie bij de KvK inschrijft in het Handelsregister.
Mag een vereniging of stichting winst maken?
Ja, in beide gevallen mag je winst maken. Je mag alleen de winst niet (zomaar) uitkeren aan jezelf. De vergoeding van het bestuur is dus niet afhankelijk van de winst maar meestal van onkosten of een vaste vergoeding. Het restant dat je hebt verdient reserveer je voor toekomstige onkosten.
Hoe kan ik een vereniging of stichting oprichten?
Een vereniging kun je zelf beginnen maar als je hier een eigen rechtsvorm van wilt maken kun je deze, net als een stichting, oprichten via de notaris. Daar zijn voorwaarden en kosten aan verbonden.
Wie zijn er aansprakelijk voor de schulden of problemen?
Indien notarieel opgericht is de organisatie zelf aansprakelijk voor problemen. Het vermogen van het bestuur is dan relatief veilig. Bestuursleden zijn dan alleen verantwoordelijk als er werkelijk iets te verwijten valt. Simpel gezegd: als ze vooraf wisten dat bepaalde beslissingen verkeerd gingen aflopen.