Stichting en vereniging

Een vereniging of stichting is gericht op het bereiken van een ideaal of sociaal doel. Om dat te bereiken moet het vaak geld genereren. Een vereniging of stichting kan daardoor zelfs winst maken, zolang dat uiteindelijk maar gericht is op het bereiken van de eigen doelstelling.

Inhoud:

• Wat is een stichting?
• Stichting oprichten
• Wat is een vereniging?
• Vereniging oprichten
• Kosten van het oprichten
• Administratie opzetten

Verschil met een bedrijf

In Nederland zijn er veel sportverenigingen, culturele instellingen, goede doelen en verenigingen van eigenaren (vve). Elk van deze organisaties heeft een bijzonder doel dat zij proberen te bereiken.

Los daarvan lijken verenigingen en stichtingen op gewone bedrijven. Ze mogen personeel aannemen en zelfs winst maken. Het kan de winst niet zomaar uitkeren aan het bestuur. Een stichting of vereniging mag bestuurders wel salaris of onkosten uitbetalen of vrijwilligers een (onkosten)vergoeding geven.

Je kunt een vereniging of stichting laten oprichten door een notaris. Vergelijk online de goedkoopste notaristarieven van kantoren uit je eigen regio.

Wat is een stichting?

Een stichting is een ondernemingsvorm voor organisaties die niet als doel hebben om geld te verdienen, maar zich op een andere manier willen inzetten. Denk aan het milieu, historische gebeurtenissen, cultuur of andere projecten in de samenleving. Bij de oprichting van de stichting leg je deze visie vast in de statuten.

Hoe de stichting deze doelen nastreeft bepaalt het grotendeels zelf. Een stichting is een rechtspersoon en daarmee zelf verantwoordelijk voor schulden of andere problemen. Het bestuur is dus niet hoofdelijk aansprakelijk bij problemen, tenzij het de stichting heeft geschaad door onbehoorlijk leiderschap.

Geld verdienen met een stichting (fonds)

Een stichting mag geen commercieel doel hebben, maar wel winstgevend zijn. Dat klinkt tegenstrijdig, maar voor ideële doelen is vaak continu geld nodig. Denk aan goede doelen die veel geld nodig hebben om hun missie te realiseren. Deze stichtingen worden ook wel fondsen genoemd.

Fondsen mogen geld uitkeren aan derden, als die partijen het doel daarmee verder verwezenlijken. Dat is dan gericht op je tijdsinspanning want een bestuurder mag bijvoorbeeld geen beloning ontvangen voor goede resultaten. Wel mag een fonds haar bestuur of directeur een salaris uitkeren.

Je kunt dus privé geld verdienen met een stichting, zolang het verdienen van dit salaris maar in verhouding is met het geleverde werk, en geen winstuitkering of hoofddoel van de organisatie is.

Een stichting mag geen commercieel doel hebben, maar wel winstgevend zijn.

De boekhouding van een stichting of vereniging werkt dankzij donateurs, leden of contributie vaak net anders. Meest gekozen boekhoudprogramma onder penningmeesters: e-Boekhouden.

Een eigen stichting oprichten

Een stichting oprichten kan via een notariële akte of bij testament. De notaris schrijft deze dan in bij de Kamer van Koophandel (KvK) in het Handelsregister. De statuten van de stichting moeten daarbij in de oprichtingsakte worden opgenomen. Daarin moeten tenminste de volgende punten staan:

• De naam van de stichting
• De gemeente waarin de stichting gevestigd is
• Het doel van de stichting
• De wijze van benoeming en ontslag van bestuurders
• De bestemming van de financiële middelen wanneer de stichting stopt, of de manier om dit te bepalen

Wat is een vereniging?

Net als de stichting is een vereniging een ondernemingsvorm waarbij niet de winst, maar een ander doel leidend is. Een vereniging oprichten kan op verschillende manieren. Zo kunnen twee personen dit al mondeling afspreken. Een inschrijving bij de KvK is hiervoor niet verplicht.

De manier van oprichten heeft wel grote gevolgen, zoals voor de aansprakelijkheid. Verenigingen die door een notaris zijn opgericht, hebben volledige rechtsbevoegdheid. Ook hier is het bestuur niet aansprakelijk voor schulden.

Vereniging is afhankelijk van leden

Een vereniging lijkt op een stichting, maar is laagdrempeliger en werkt met leden. Je kan de rechtsvorm ook vergelijken met een bedrijf zonder winstoogmerk, met de penningmeester als financieel directeur. Maar dan wel een bedrijf zonder winstoogmerk. In plaats van winst is er een doel met een sociaal belang.

Omdat verenigingen vaak afhankelijk zijn van contributies, is het erg belangrijk dat de ledenadministratie van de vereniging op orde is. Verder mag een vereniging wettelijk gezien geen winst maken. Als er een jaar meer inkomsten zijn dan in voorgaande jaren, kan dit dienen als reserves voor de komende jaren. Maar net als bij een stichting kun je het geld niet aan het bestuur of de leden uitkeren als winst.

Een vereniging is als een stichting, maar laagdrempeliger en met leden.

Een eigen vereniging oprichten

Een vereniging kun je mondeling oprichten. Dat kan al tussen ten minste twee personen. Belangrijk is wel dat de oprichter dan aansprakelijk is voor het volledige bedrag, naast de vereniging zelf. Met een notariële akte is de vereniging zelf een rechtspersoon, en zelf verantwoordelijk voor alle aansprakelijkheid.

Bij een notariële oprichting van een vereniging moet je de volgende zaken opnemen in de statuten:

• De naam van de vereniging en de gemeente van vestiging
• Het doel van de vereniging
• De verplichtingen van de leden tegenover de vereniging
• De wijze van bijeenroepen van de algemene vergadering
• De wijze van benoeming en ontslag van bestuurders
• Bestemming van de financiële middelen (of de manier om dit te bepalen) als de vereniging stopt

Je kunt een vereniging of stichting laten oprichten door een notaris. Vergelijk online de goedkoopste notaristarieven van kantoren uit je eigen regio.

Wat zijn de kosten van oprichting?

Als je een vereniging of stichting wilt oprichten moet je statuten of een oprichtingsakte opstellen. Een notaris moet deze nalopen en schrijft de organisatie in bij de Kamer van Koophandel (KvK). De kosten van inschrijving in het Handelsregister zijn eenmalig 80,10 euro.

De kosten van de notaris komen daar bovenop. Gemiddeld rekent een notaris tussen de 600 en 1.000 euro. Online kun je eenvoudig de tarieven van notarissen vergelijken.

Administratie opzetten

De boekhouding van een vereniging of stichting lijkt op die van andere bedrijven. De meeste boekhoudprogramma’s voldoen. Al zijn er ook oplossingen die zich specialiseren in deze ondernemingsvormen. Denk aan bijvoorbeeld zaken als je ledenadministratie, onkosten vrijwilligers of de verwerking van donateurs zijn dan een stuk gemakkelijker te regelen in het programma.

Veelgestelde vragen

Enkele veelgestelde vragen over de stichting en vereniging zijn:

Wat is het verschil tussen een stichting en een vereniging?

Er zijn best veel verschillen. Zo kun je een vereniging al mondeling met iemand anders afspreken. Je hebt dan een soort club en bent daar verantwoordelijk voor. Om er een rechtsvorm van te maken is een notaris nodig, die jouw organisatie bij de KvK inschrijft in het Handelsregister.

Mag een vereniging of stichting winst maken?

Ja, verenigingen en stichtingen mogen geld verdienen en winst maken. Je mag alleen de winst niet (zomaar) uitkeren aan jezelf. De vergoeding van het bestuur is niet afhankelijk van de winst maar meestal van onkosten of een vaste vergoeding. Het restant dat je hebt verdient reserveer je voor toekomstige onkosten.

Hoe kan ik een vereniging of stichting oprichten?

Een vereniging kun je zelf beginnen maar als je hier een eigen rechtsvorm van wilt maken kun je deze, net als een stichting, oprichten via de notaris. Daar zijn voorwaarden en kosten aan verbonden.

Wie zijn er aansprakelijk voor de schulden of problemen?

Indien notarieel opgericht is de organisatie zelf aansprakelijk voor problemen. Het vermogen van het bestuur is dan relatief veilig. Bestuursleden zijn dan alleen verantwoordelijk als er werkelijk iets te verwijten valt. Simpel gezegd: als ze vooraf wisten dat bepaalde beslissingen verkeerd gingen aflopen.