Opdrachtgeversverklaring
Met een opdrachtgeversverklaring toon je aan dat je een zelfstandig ondernemer bent. Op die manier kunnen er geen verkapte dienstverbanden ontstaan. Deze verklaring voor zzp’ers en freelancers is vergelijkbaar met een modelovereenkomst of de eerdere VAR-verklaring voor zelfstandig ondernemers.
Inhoud:
- Hoe maak je een verklaring?
- Wanneer heb je een verklaring nodig?
- Voorwaarden van de belastingdienst
- Verplichting en handhaving
Wat is een opdrachtgeversverklaring?
Een opdrachtgeversverklaring beschrijft de arbeidsrelatie tussen jou, als zzp’er of freelancer, en je opdrachtgever. Deze zzp-verklaring toont aan dat je onderneemt als zelfstandige en niet particulier.
Zelfstandigen hebben meestal geen diploma of verklaring nodig. Je hoeft je alleen in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. Toch is alleen een KVK-inschrijving geen absolute garantie dat je werkt vanuit een eigen bedrijf. De belastingdienst kan het zien als schijnzelfstandigheid.
Tot 2000 was een middenstandsdiploma verplicht. Later kon een VAR (verklaring arbeidsrelatie) opheldering bieden. Ook dit document vervallen, waardoor je nu kunt werken met een opdrachtgeversverklaring. Hiermee kun je de intenties van de samenwerking beschrijven voor de belastingdienst.
Wil je een eigen bedrijf starten? Het begint met het inschrijven bij de KvK. Wil je vooral wat extra inkomsten vanuit huis? Zie dan hoe je online geld kunt verdienen.
Hoe maak je een verklaring?
De meeste zelfstandigen maken offertes of contracten, waaruit de zelfstandigheid blijkt. Bij twijfel moet je in je opdracht omschrijven welke taken of prestatie jij en je opdrachtgever overeenkomen. Om duidelijk te maken dat het om een klus of resultaat gaat, en niet om loondienst, moet je contract aantonen dat:
- Er vooraf een heldere opdracht is. Er is een duidelijke taakomschrijving (en geen gezagsverhouding).
- Jij de tarieven bepaalt en alleen betaald krijgt voor je prestaties (dus niet bij ziekte).
- Er een eind- of opleverdatum is.
Bij de meeste ondernemers die op uur- of projectbasis werken blijken deze punten duidelijk uit een contract of opdrachtbevestiging. Als je het lastig vindt om zelf een contract te maken dan kun je een standaard overeenkomst gebruiken. Bijvoorbeeld een modelovereenkomst van een branchevereniging.
Wanneer heb je een verklaring nodig?
Als zzp’er is een opdrachtgeversverklaring van zelfstandigheid niet verplicht. Integendeel: de meeste ondernemers hebben ze nooit nodig.
Voor ondernemers die elke week voor eigen risico en voor verschillende opdrachtgevers werken is er geen twijfel. Als jij als webdesigner, loodgieter of adviseur continu nieuwe klanten werft en zelf bepaalt tegen welke voorwaarden of tarieven je jouw werk doet, heb je geen verklaring van ondernemerschap nodig.
Maar soms is er een grijs gebied. Denk aan iemand die langere tijd voor één vaste opdrachtgever werkt. Op diens locatie of in een team met vaste medewerkers. Als je dan vaste werktijden of een vaste vergoeding afspreekt is er weinig verschil tussen medewerkers en zelfstandigen.
Ruim een op de 10 zelfstandigen zit in een grijs gebied
Uit onderzoek van de overheid uit 2021 bleek dat toen ruim tien procent van de zzp’ers in Nederland mogelijk recht had op een arbeidscontract. Vooral zzp’ers in de bouw en zorg. Ook maakte de rechtszaak rondom schijnzelfstandige maaltijdbezorgers van Deliveroo duidelijk hoe rechters hierover denken.
Wil je een eigen bedrijf starten? Het begint met het inschrijven bij de KvK. Wil je vooral wat extra inkomsten vanuit huis? Zie dan hoe je online geld kunt verdienen.
Voorwaarden van de belastingdienst
De belastingdienst maakt het onderscheidt tussen een zelfstandig ondernemer en een werknemer op basis van meerdere factoren. Zoals:
- Je bepaalt zelf hoe je je werk doet
- Je bent niet verplicht om aanwijzingen van de opdrachtgever op te volgen
- Het werk kan ook door iemand anders gedaan worden
- Je wordt niet doorbetaald tijdens vakantie of ziekte
- Je uurloon is niet lager dan vaste medewerkers
Als ondernemer voor de inkomstenbelasting, en gebruik te kunnen maken van de zelfstandigenaftrek, moet je ook aan de volgende eisen voldoen:
- Je bent aansprakelijk voor de schulden en risico’s van je bedrijf
- Je hebt (bij voorkeur) meer dan drie opdrachtgevers per jaar
- Je hebt genoeg geld om je bedrijf te laten draaien
- Je investeert genoeg tijd en geld in je bedrijf
- Je gemiddelde jaaromzet is toereikend
- Presentatie van de onderneming
Verplichting en handhaving
Een opdrachtgeversverklaring is geen wettelijk document die bepaalde rechten geeft. Wel helpt het opdrachtgevers en zzp’ers of freelancers om de intenties duidelijk te maken aan de belastingdienst.
Ondanks dat de overheid van mening is dat schijnzelfstandigheid een probleem is, blijkt het lastig om daarbij een duidelijke lijn aan te geven. Om die reden controleert de belastingdienst maar beperkt.
Bij twijfel of onduidelijkheid vraagt die meestal alleen om de arbeidsrelatie aan te passen. Maar als de belastingdienst twijfelt over de samenwerking dan heeft die de bevoegdheid om de opdrachtgever te controleren met een bezoek of boekenonderzoek. Bij schijnzelfstandigheid kan die ook boetes opleggen.