Eigen bedrijf starten zonder diploma

Voor veel beroepen is een diploma nodig, maar om directeur te worden hoef je alleen naar de Kamer van Koophandel. Je kunt zelfstandig ondernemen zonder opleiding, vergunning, of papieren. Welke bewijzen heb je wel minimaal nodig om als zzp’er succesvol te ondernemen?

Opleiding niet vereist

Veel scholen hebben een opleiding voor een eigen bedrijf, maar voor het ondernemerschap heb je dit diploma niet nodig. Je kunt een eigen bedrijf oprichten zonder opleiding of geld. De inschrijving bij de Kamer van Koophandel kost 50 euro, maar daarna ben je ook gelijk gestart.

Voor veel banen moet je eindeloos studeren maar zonder diploma’s kun je vandaag nog directeur worden van een bedrijf in een beroep waar je geen diploma voor nodig hebt. Veel succesvolle ondernemers hebben ook nooit een opleiding, studie of school afgemaakt. Al gaat het niet voor alle zelfstandige beroepen op.

Word je ondernemer? Lees dan ook over een eigen bedrijf starten, of het inschrijven bij de KvK. Start je een internetbedrijf? Zie dan hoe je online geld kunt verdienen.

Niet elk beroep kun je zonder diploma beoefenen

Een eigen bedrijf heeft dus weinig drempels, al kun je zonder rijbewijs niet zomaar als zzp’er een zelfstandige rijschool of onderneming in het vrachtvervoer starten. En er zijn ook beroepen waar je écht een diploma voor nodig hebt. In die sectoren kun je daarom niet zomaar voor jezelf beginnen.

Je kunt zonder diploma niet zomaar aan de slag in een baan als piloot, schipper, of slager. Voor die beroepen heb je eerst een afgeronde opleiding nodig voor je het vak ervan mag beoefenen.

Voor sommige beroepen heb je een opleiding nodig voor je het vak mag beoefenen.

Dit noemen we gereglementeerde beroepen en hierbij kun je denken aan banen in het onderwijs, politie, brandweer, zeevisserij, binnenvaart, luchtvaart, cultuur en kinderopvang. Voor beroepen in deze sectoren is een diploma verplicht, zowel in loondienst als zelfstandig als ondernemer. Maar alle overige beroepen kun je zelfstandig beoefenen zonder afgeronde studie of opleiding.

Voor zzp’ers is een diploma niet meer verplicht

Vroeger hadden we in Nederland het middenstandsdiploma. Een soort papiertje waarmee je aantoonde dat je klaar was om een eigen bedrijf te starten. In werkelijkheid stelde dit papiertje weinig voor, je had het zo te pakken.

Toch had dit diploma wel zijn charme. Tenslotte geeft het aan de ene kant een soort van werkelijke drempel want niemand kan impulsief op een dag besluiten te ondernemen en verder is het als je ondernemer worden wilt leuk om je eerste succes te behalen op deze manier. Een middenstandsdiploma was toch een soort erkenning dat de staat je slim genoeg vindt om een eigen bedrijf te beginnen. Het gaf zelfvertrouwen.

Diploma meestal niet nodig voor eigen bedrijf

Na de middenstandsdiploma hebben we ook een tijdje een verklaring arbeidsrelatie gehad, maar deze bestaat ook niet meer. De opleidingen die je bij onderwijsinstellingen kunt volgen voor een eigen bedrijf zijn dus vrijwillig.

Ondernemen kan zonder diploma. Maar soms is een opleiding nodig om het vak te beoefenen.

Daarmee is het starten van een eigen bedrijf wel heel gemakkelijk, je kunt je morgen inschrijven bij de KvK. Je moet dan verplicht boekhouden voor de belastingdienst, maar dat is eigenlijk alles. Begin je klein? Met de KOR-regeling zijn omzetbelasting en btw-aangiftes zelfs niet nodig. Als je als zzp’er vanuit huis of direct bij de klant gaat werken en alleen je eigen uren verkoopt kun je meestal morgen aan de slag.

Een diploma is niet nodig. Wel ben je verplicht om te boekhouden. Een goed boekhoudprogramma kan hierbij helpen. Probeer e-Boekhouden gratis uit!

Starten met een ondernemingsplan, studie of opleiding

Je kunt vrij gemakkelijk starten maar of je er ook een goed salaris mee kunt verdienen is natuurlijk nog wel de vraag. Daarvoor moet je echt goed zijn in een vak. Specialisten verdienen meestal meer salaris dan mensen die nooit ergens voor hebben geleerd. En dat geldt meestal ook voor zelfstandig ondernemers.

Je hebt misschien geen diploma van een lastige opleiding nodig, maar om continu de juiste keuzes te maken voor je bedrijf moet je wel weten wat je doet. Vooraf beginnen met een goede voorbereiding kan dus geen kwaad. Een ondernemingsplan is hiervoor een simpele oplossing. Deze kan jouw zwakke en sterke punten duidelijk maken.

Opleiding maakt je beter in je vak

Natuurlijk kun je ook, na het oprichten van je eigen bedrijf, een thuisstudie, cursus of zelfs serieuze opleiding volgen, en zo je kennis wat verbeteren. Verplicht zijn deze studies en opleidingen dus niet, maar een diploma of studie helpt je natuurlijk wel om beter te worden in je werk. Een alternatief is om gewoon heel vaak te oefenen in de praktijk. Uiteindelijk is dat de beste manier, maar zonder opleiding kan het dan wel wat langer duren voor je echt goed bent in jouw beroep.

Even als voorbeeld de kapper. Zou jij graag de eerste persoon zijn die wordt geknipt door een kapper? Is het acceptabel voor je als je weet dat die persoon totaal geen diploma’s in deze richting heeft en dat jouw haar misschien wel het eerste is waar hij de schaar in zet? Waarschijnlijk niet. Maar heb jij, als je naar de kapper ging, ooit wel eens om een diploma gevraagd?

Zou jij je haar laten knippen als je wist dat je kapper hiervoor geen studie of opleiding had gedaan?

Aan de andere kant staat Nederland momenteel voor het thema van minder regelgeving. Dat je voor een baan als kapper geen diploma hoeft te hebben is weer wel begrijpelijk als je bedenkt dat in enkele Europese landen kappers nooit een diploma nodig hebben. Ze hebben daar misschien al duizenden Nederlanders geknipt omdat ze in een hoofdstad of internationale omgeving hebben gewerkt. Als ze nu in Nederland wonen, voor zichzelf beginnen en al veel referenties en ervaring hebben, zou ik best in die stoel willen plaatsnemen.

Diploma niet nodig, vergunning soms wel

Dat een diploma voor een kapper geen vereiste is maar een plus, lijkt weinig kwaad te kunnen. De markt redt zichzelf wel redelijk doordat mond-tot-mond reclame hier een enorme rol in speelt. Maar bij het vestigen van een onderneming is dat een ander verhaal.

Een kapperszaak kan daarbij nog niet zoveel kwaad, maar bij de horeca is dat natuurlijk een ander verhaal. Dat iemand geen diploma hoeft te halen om biertjes te tappen is prima, maar om een discotheek te vestigen is natuurlijk wel een vergunning nodig. Jij zou ook niet blij zijn als je buren opeens drank in de straat gingen uitdelen? En zo zijn er meer voorbeelden.

Zolang je maar weet waar jij goed in bent

Als jij van je hobby je werk maakt, dan ben je waarschijnlijk al goed in je vak. Maar als je voor jezelf begint omdat je iets heel anders wilt gaan doen, dan kan het geen kwaad om eerst een korte studie of opleiding te volgen. Ondernemen kun je deels gewoon leren. Ondanks dat een diploma niet altijd vereist is, moet je natuurlijk wel weten wat je doet.

Vooraf een goed ondernemingsplan schrijven is net als een diploma niet verplicht, maar in dit geval ook zeker geen overbodige luxe. Je ziet dan direct waar straks als zelfstandige jouw sterktes en zwaktes liggen. Een beetje zelfkennis kan zeker geen kwaad, dus zorg dat je wel weet of jouw kracht nu in marketing, de financiën, of de operationele zaken liggen, zodat je hier ook op kunt sturen. Als jij goed bent in het werven van klanten dan kun je het beste investeren in een goede boekhouder, om maar een voorbeeld te noemen.

Kent jouw vakgebied een schap? Dan is lidmaatschap verplicht

Er zijn vanuit de overheid weinig regels behalve één vrij belangrijke; en dat is dat als de branche zichzelf een schap oplegt, iedereen in deze branche verplicht is om zich hierbij aan te sluiten. Schappen zijn een soort brancheverenigingen. Hiervan zijn er enorm veel maar de meesten hiervan zijn vrijblijvend. Bij schappen is dit niet zo. Een schap is verplicht. De lijst van verplichte schappen is gelukkig beperkt.

Toch zijn de brancheorganisaties die wel vrijblijvend zijn, zoals voor de eerder genoemde kapper, zeker niet minder belangrijk. Ook, of misschien wel juist voor startende ondernemers! De taken en doelstellingen van deze verenigingen zijn veelal grotendeels gelijk aan die van de verplichte schappen. Meestal is het enige verschil dat er in deze branches niet snel maatschappelijk onverantwoorde zaken kunnen voorkomen. Maar het nut voor de aangesloten ondernemer is daar niet direct minder om.

Brancheorganisatie kan helpen

Het nieuws van de vereniging, het vechten voor de branche en de leden, en eindelijk een grote organisatie die zich voor de rechten van jou als ondernemer inzet, kan het verschil maken. Daarnaast kent de branchevereniging verdere details over jouw markt.

Zelfs als je hier niet lid van wilt worden is het wel raadzaam om hier workshops van te volgen, misschien de algemene voorwaarden van te hanteren, of simpelweg om hier te polsen wat er nodig is om te ondernemen in die specifieke branche.

Want ook al wil de overheid minder regelgeving, het kan geen kwaad om zelf goed geinformeerd te zijn over de status en vereisten van een specifieke markt. Een branchevereniging kent deze precies en weet dus goed of je volgens hen in staat bent het beroep uit te voeren. Stel de vraag maar eens gewoon op deze manier. Je zult zien dat ze je vraag serieus nemen, er de tijd voor nemen. Je prikkelende vragen zullen stellen en uiteindelijk met een antwoord komen.

Ondernemingsplan als eerste stap naar een eigen bedrijf

Een andere manier om te ontdekken of je klaar bent voor het ondernemerschap, is door het schrijven van een ondernemingsplan. Verplicht  is het niet, tenzij je geld wilt ophalen en financiers zoals de bank hierom vragen. Maar ook als je deze niet nodig hebt is het aan te raden om er een te schrijven.

Je zult zien dat je bij sommige hoofdstukken heel makkelijk de antwoorden paraat hebt, maar dat bij het omschrijven van de markt of financiën je soms wat hulp kunt gebruiken. Ook hiervoor helpt het als je je vooraf een workshop volgt, of wat feedback van mensen uit de branche hebt  gekregen.

Als je wilt starten als ondernemer en twijfelt over je papieren dan kan het opstellen van een goed ondernemingsplan zeker dezelfde boost aan zelfvertrouwen geven als het oude middenstandsdiploma.