Trouwen als ondernemer
Ben jij zelfstandig ondernemer en ga je trouwen? Dan moet je stilstaan bij het eigendom van je bedrijf. Want wat gebeurt er bij schulden, een faillissement of als je gaat scheiden?
Trouwen in gemeenschap van goederen, of niet?
In Nederland kun je trouwen in gemeenschap van goederen of op huwelijkse voorwaarden. Spreek je niks af met je partner, dan ben je automatisch in gemeenschap van goederen getrouwd. Alle bezettingen en schulden van de echtgenoten worden dan gemeenschappelijk.
Daaronder valt ook de waarde van je onderneming. Zowel bij winst als verlies deel je dan het resultaat met je partner. Die krijgt dan in één klap de helft van jouw eigendom.
Trouwen verandert het bedrijfseigendom niet
Het gaat hierbij puur om de waarde. In gemeenschap van goederen is je partner nog geen mededirecteur. Die kan dus niet zomaar jouw medewerkers ontslaan of contracten stoppen. In je bedrijf heeft je partner dus nog altijd geen stemrecht.
Maar als je bedrijf een waarde vertegenwoordigt en je trouwt in gemeenschap van goederen, is de helft van die waarde van je partner. Dat betekent dat je bij een scheiding een schuld hebt bij je partner voor de helft van je bedrijfswaarde. Hoeveel dit precies is, kan een accountant of taxateur berekenen. Wil je dit niet, dan kun je op huwelijkse voorwaarden trouwen. Je maakt dan vooraf afspraken over alle bezittingen.
Je bedrijf en privévermogen scheiden? Dan is het misschien nu tijd om die eenmanszaak of vof om te zetten in een besloten vennootschap.
Trouwen op huwelijkse voorwaarden
Trouwen op huwelijkse voorwaarden is populair onder ondernemers. Als je trouwt, blijft de waarde die je opbouwt in jouw bedrijf van jou. Trouwen onder huwelijkse voorwaarden lijkt op het eerste gezicht misschien onaardig. Alsof je jouw partner niet vertrouwt of jouw onderneming niet wilt delen.
Maar vaak doen ondernemers het juist om hun partner te beschermen, zoals bij schulden of een faillissement. Trouwen maakt je partner geen bedrijfseigenaar maar in gemeenschap van goederen zijn alle bezittingen van je partner ook deels van jou. Bij een eventueel faillissement kun je alle gemeenschappelijke eigendommen verliezen.
Met huwelijkse voorwaarden kun jij volledig eigenaar worden van de waarde van jouw bedrijf, zodat je bij een scheiding hierbij niet hoeft af te rekenen met je partner. Maar je kunt óók direct zaken op naam van je partner zetten, zodat bij problemen jij, of jouw schuldeisers, hier geen aanspraak op kunnen maken.
Veel ondernemers trouwen onder huwelijkse voorwaarden om hun partner te beschermen.
Eenmanszaak, vof of bv?
Vooral voor een eenmanszaak of vennootschap onder firma (vof) is trouwen op huwelijkse voorwaarden slim. Je bent in die bedrijfsvormen hoofdelijke aansprakelijk voor alle schulden die je onderneming maakt. Denk bijvoorbeeld aan je huis: als er een overwaarde is en het huis is van jullie beiden, dan kunnen schuldeisers afdwingen dat je dit huis verkoopt.
Als je trouwt in gemeenschap van goederen is de waarde van bezittingen van je partner voor de helft van jou. Is het huis alleen van je partner en ben je getrouwd op huwelijkse voorwaarden? Dan hebben jouw problemen, of problemen van jouw onderneming, daar geen invloed op. Datzelfde geldt voor je auto, spaargeld, aandelen, of andere bezittingen.
Vooral voor een eenmanszaak of vof is trouwen op huwelijkse voorwaarden slim.
Een bv en hoofdelijke aansprakelijkheid
Is je bedrijf geen eenmanszaak of vof maar een besloten vennootschap (bv)? Dan ben je als ondernemer bij een faillissement standaard niet persoonlijk aansprakelijk. Bij een bv hoef je niet onder huwelijkse voorwaarden te trouwen om bezittingen van je partner te beschermen.
Maar dat geldt alleen voor standaardsituaties. Bij een grote financiering of deal komt het vaak voor dat de ondernemer tekent voor hoofdelijke aansprakelijkheid. Dan sta je ook garant met privévermogen. Je partner loopt dan ook bij een bv alsnog de kans om bezittingen te verliezen door bedrijfsschulden.
Je bedrijf en privévermogen scheiden? Dan is het misschien nu tijd om die eenmanszaak of vof om te zetten in een besloten vennootschap.
Scheiden als ondernemer
In het leven van een zzp’er of eigenaar van een eenmanszaak bestaat er geen scheiding tussen het privévermogen en het ondernemingsvermogen. Ben je getrouwd in gemeenschap van goederen? Dan is de helft van de bedrijfswaarde van je partner. Als je gaat scheiden heb je dus een schuld bij je partner.
Je bedrijf is van jou, maar als je bent getrouwd in gemeenschap van goederen is de waarde van jullie samen. Als je gaat scheiden, moet je dus je partner uitkopen. Je moet het bedrijf taxeren en de helft van dat bedrag aan je partner betalen. Maar de waardebepaling van je bedrijf, die vaak voor een groot deel bestaat uit toekomstige winst, is soms wat lastig.
Ga je scheiden en is je partner voor de helft eigenaar van je bedrijf? Dan moet je die uitkopen.
Want moet je je partner ook betalen voor de inzet die je zelf nog moet leveren de komende jaren? En hoe zit het met het uitbetalen van de helft van de waarde van het bedrijf? Het is zelden mogelijk om dat in gelde te doen. De waarde zit vaak ‘vast’ in de onderneming en staat niet als geld op de bank.
Deze situaties kun je oplossen door een afbetalingsregeling te treffen of je partner recht te geven op een aandeel in de toekomstige winst. Echt fijn is dit natuurlijk niet. Soms ben je jarenlang aan elkaar gekoppeld. Je kan lenen bij de bank, maar daar staat natuurlijk rente tegenover. Daarmee wordt dat een duurdere kwestie. Een andere oplossing is het toedelen van andere waardevolle zaken, zoals het huis, aan je partner.
Regel het vooraf
Spring hoe dan ook niet te snel in het huwelijksbootje, maar maak duidelijke afspraken van tevoren. Vergeet de nodige dingen niet eerst vast te leggen. Het klinkt onromantisch, maar voorkomt een hoop gedoe in de toekomst.