Joint Venture

Als bedrijven zeer intensief samenwerken kan er een fusie ontstaan, een overname plaatsvinden, maar ze kunnen ook een joint venture met elkaar aangaan. Hierbij richten twee (of meer) bedrijven samen een  nieuwe onderneming op voor de samenwerking.

Wat is een joint venture?

Bedrijven werken regelmatig samen. Als de samenwerking voor langere tijd is, kunnen ze daarvoor samen een nieuwe onderneming oprichten. Door de aandelen daarvan te verdelen is het makkelijk om de taken en winst of eventuele verliezen te verdelen.

Een joint venture wordt vaak opgericht om een nieuwe markt aan te kunnen boren, maar het kan ook dienen voor andere strategische doeleinden.

Wil je samen met een andere ondernemer een nieuw bedrijf starten? Een boekhouder kan je informeren over de risico’s en kenmerken van een goede samenwerking.

Verschillen met een fusie

Een intensieve samenwerking lijkt soms op een fusie, waarbij twee bedrijven opgaan in één onderneming, maar als twee bedrijven een joint venture oprichten blijven de oorspronkelijke bedrijven bestaan. Ze blijven  zelfstandig en ook onafhankelijk van elkaar opereren. Een ander kenmerk is dat soms geen van de bedrijven een meerderheidsbelang heeft in de samenwerking, waardoor ze op papier volledig gelijk zijn aan elkaar.

Joint ventures zijn ook populair voor het aanbieden van producten in in het buitenland. Vaak richt het hiervoor een nieuwe onderneming op met een lokale partner. Sommige landen eisen zelfs dat buitenlandse bedrijven die hun markt willen betreden dit doen via een joint venture met een lokale onderneming.

De Nederlandse speler neemt dan bijvoorbeeld de kennis en techniek mee, terwijl de buitenlandse partij zorgt voor marktkennis en de benodigde distributiekanalen.

Een joint venture lijkt op een fusie maar kan ook tijdelijk actief zijn.

Tijdelijke en vaste samenwerkingsverbanden

Joint ventures kunnen permanent van aard zijn. Denk bijvoorbeeld aan de strategische samenwerking van Douwe Egberts en Philips, die samen Senseo hebben gelanceerd. Door samen een nieuw bedrijf op te richten kun je hiervoor een compleet eigen identiteit en een waardevol merk op de lange termijn creëren.

Maar het wordt ook regelmatig ingezet voor tijdelijke projecten, bijvoorbeeld bij de aanleg van een ingewikkelde spoortunnel. Zodra het project is afgerond, stopt de joint venture weer. Verder kan het interessant zijn om een joint venture op te richten wanneer de nieuwe activiteit bepaalde risico’s met zich meebrengt. De verdeling hiervan is dan vooraf duidelijk voor de deelnemende partijen.

Wil je samenwerken met een andere ondernemer? Naast een joint venture kun je ook kiezen voor een maatschap, stichting, vof of besloten vennootschap.

Soorten joint ventures

Net als dat de joint venture diverse aanleidingen kan hebben, kan het samenwerkingsverband verschillende ondernemingsvormen hebben. Zo kunnen twee bv’s hun ervaring, expertise, middelen en personeel bundelen in een nieuwe bv. Maar het nieuwe bedrijf kan ook een vennootschap onder firma (vof) zijn.

Een gezamenlijke onderneming in de vorm van een vof kent meer risico’s omdat de vennoten in een vof hoofdelijke aansprakelijk zijn voor eventuele schulden. Is de vof niet in staat om haar schulden te betalen, dan mogen de schuldeisers dit verhalen op de oorspronkelijke bedrijven. Door een aparte bv op te richten, waarbij de ondernemers niet hoofdelijk aansprakelijk zijn, kun je dit scenario voorkomen.

Bij een complexe samenwerking kan een besloten vennootschap meer zekerheid bieden.

Virtuele joint venture

Soms is een samenwerking alleen onderling geregeld in een samenwerkingsovereenkomst. Als je hiervoor geen nieuwe inschrijving doet bij de Kamer van Koophandel spreken we van een virtuele joint venture. Een samenwerkingsovereenkomst kan al de taken, financiering en verdeling van opbrengsten omschrijven. Zeker bij tijdelijke samenwerkingen die vooral intern afgehandeld worden kan dit een oplossing zijn.

Aandachtspunten bij een joint venture

Naast de ondernemingsvorm bepaalt de joint venture zelf ook de financiering en verdeling van de winst (of het verlies). Omdat de opties bij een joint venture zeer divers zijn en het niet altijd mogelijk is om vooraf het succes in te schatten, is het belangrijk om vooraf goede afspraken over de samenwerking te maken.

Als een van de twee bedrijven nalatig is, dan heeft dit grote invloed op het succes van de joint venture. Nog erger wordt het wanneer één van de deelnemende bedrijven failliet gaat en de verplichtingen niet meer kan uitvoeren. Voor de oprichting van een joint venture is het slim om schriftelijke afspraken te maken.

• Wat is het doel van de samenwerking?
• Komen de doelen overeen?
• Hoe regel je de geldzaken?
• Als er een meningsgeschil ontstaat, wat is dan de procedure?
• Heeft één van de bedrijven een doorslaggevende stem of schakel je dan een derde partij in?