Vrouwen die ondernemen: lastige combinatie?

Uit recente cijfers is gebleken dat vrouwen nog altijd minder vaak zelfstandig ondernemen dan mannen. Twee jaar geleden werden er iets meer dan dertigduizend vrouwelijke starters geteld. Dat komt neer op slechts 39 procent van alle nieuwe starters. Hoe kan het toch dat deze stap meer mannen aantrekt dan vrouwen?

De cijfers komen van het Rijksinstituut Sociale Verzekeringen Zelfstandigen. Hieruit bleek ook dat rond 2005 het aandeel van vrouwelijke starters 38 procent bedroeg. Daarmee is die 39 procent van nu een toename van niks dus. Toen was voor 40 procent van de startende vrouwen het ondernemerschap hun hoofdberoep. Nu is dat percentage gedaald tot 36 procent.

Hoe ouder, hoe schever de verhouding
Vooral bij de oudere generaties is het verschil tussen man en vrouw goed zichtbaar. Waar er bij de jonge twintigers nog sprake is van een evenwicht, daar ligt het aantal startende mannen bij de groep vanaf vijfentwintig jaar al weer dubbel zo hoog.

Deze trend is heus niet alleen in Nederland het geval. In ons land is het eigenlijk prima verdeeld als je het vergelijkt met bijvoorbeeld Pakistan. Daar is het aantal mannen dat een bedrijf bezit of runt zelfs negen keer(!) zo hoog als het aantal vrouwen. En ook bij het nieuwe ondernemerschap zijn de verschillen groot. Er zijn vier keer zoveel mannen als vrouwen die als ondernemer aan de slag gaan.

‘Vrouwen hebben andere prioriteiten’
Sadia Khan is een zakenvrouw die op Yale heeft gestudeerd en eerder werkte voor de overheid. Zij denkt dat vrouwen net zo ambitieus zijn als mannen, maar dat ze er gewoon andere prioriteiten op nahouden. “Vrouwen komen grotere hindernissen tegen in het vinden van de juiste woon/werk-balans, omdat ze meer verantwoordelijkheden hebben ten opzichte van hun families.”

De Amerikaanse wetenschapper Mona Jhaveri startte in 2006 een biotechnologisch bedrijf. Door sociale connecties wist ze een half miljoen dollar op te halen aan kapitaal. Toen vier jaar later het geld op was, moest Jhaveri de boel sluiten. Nu is ze opnieuw op zoek naar geld. En hoewel het sowieso economisch gezien moeilijke tijden zien, merkt Jhaveri ook dat het voor vrouwen nóg lastiger is. “Deals worden nog steeds gesloten op de golfbaan”, zo zegt ze.

Angst voor financiële ellende
In Amerika maken vrouwen ook maar voor 35,3% procent deel uit van het ondernemerschap en van de in Amerika gevestigde bedrijven die in 2010 kapitaalinjecties kregen van investeerders, had maar slechts 10% een vrouw als oprichter of directrice. Angst voor financiële ellende is in de Verenigde Staten een van de belangrijkste redenen voor vrouwen om af te zien van het ondernemerschap.

Maar het is niet alleen geld dat een rol speelt in het gebrek aan vrouwelijke ondernemers. Volgens de Global Entrepreneurship Monitor 2010 Women’s Report, dat 59 economieën opnam in het onderzoek, geloven vrouwen -minder dan mannen- dat ze de kansen en mogelijkheden hebben om een bedrijf te beginnen. Ook is de kans groter dat zij faalangst hen ervan laten weerhouden om aan het ondernemerschap te beginnen.

‘Vrouwen durven te weinig’
Vrouwelijke ondernemers zouden verder vaak nalaten de nodige stappen te ondernemen om een snelgroeiende onderneming te kunnen starten, bijvoorbeeld door geen patenten aan te vragen of geen netwerk op te bouwen en te onderhouden buiten hun studiejaren.

“Vrouwen vragen niet voor mogelijkheden en ze verkopen hun kwaliteiten en ervaring niet genoeg”, aldus Sharon Vosmek, uitvoerend directrice van een non-profit organisatie in San Francisco. En als het aankomt op het pitchen van bedrijfsideeën zijn vrouwen vaak minder agressief en meer  behoedzaam dan mannen. Dat kan opgevat worden als een gebrek aan (zelf)vertrouwen, wat weer de pitch negatief kan beïnvloeden, aldus Joanna Horobin, ceo van een farmaceutisch bedrijf uit Massachusetts.

Hoewel het allemaal vrouwen zijn die bovenstaande uitspraken doen, zijn ze wel in een bepaalde mate generaliserend. Toch blijkt uit (eerder genoemde) onderzoeken dat vrouwen en ondernemerschap een lastigere, minder vaak voorkomende combinatie vormen dan mannen en ondernemerschap.

Maar het mooie aan dit soort ontwikkelingen is dat er wel degelijk wat aan te doen is. Het vraagt wellicht wat van de instelling van anderen (en dan met name mannen) want die moet ook veranderen, maar de vrouwen zelf kunnen er ook wat aan doen. En wat weerhoudt ze ervan om het proberen? Het ondernemerschap draait voornamelijk om proberen, durven en risico’s nemen en dat zijn precies de eigenschappen die je moet bezitten als je het als vrouw probeert te maken in een mannenbolwerk.