Faillissement

Het is natuurlijk te hopen dat je het nooit meemaakt, maar een faillissement kan helaas elke ondernemer overkomen. Wat als je als zelfstandige ondernemer in één klap je voornaamste inkomstenbron moet missen? Hoe ga je dan verder?

Wat te doen?

Als je vermoedens hebt dat je afstevent op een faillissement, ga dan meteen om tafel met een boekhouder. Neem het liefst ook een advocaat in de arm. Zo kan je het noodlot zoveel mogelijk vermijden. Mocht het faillissement wel een feit zijn, breng dan alle relevante partijen op tijd op de hoogte.

Wanneer ben je failliet?

Een faillissement kan op verschillende manieren de kop opsteken. Het betekent meestal dat je als ondernemer niet meer kan voldoen aan schulden, bij bijvoorbeeld een bank, leverancier of klant.

Je schuldeisers vragen dan een faillissement aan bij de rechtbank. Die kan het faillissement uitspreken als blijkt dat je je bevindt ‘in de toestand van te hebben opgehouden te betalen’. De rechtbank benoemt dan een curator die je vermogen verkoopt en de opbrengst verdeelt onder de schuldeisers.

Onmogelijke schulden? Tijdig aan de bel trekken bij een boekhouder en een goed gesprek met debiteuren en crediteuren kan je soms een faillissement besparen.

Zelf een faillissement aanvragen

Overigens kan je als ondernemer ook zelf een faillissement aanvragen. Nu doe je dat nooit graag. Zolang de kans bestaat dat je zonder schulden iets af kan ronden, heeft dat natuurlijk je voorkeur. Met een faillissement verlies je namelijk niet alleen de regie aan een curator, maar weet je ook zeker dat je achteraf met lege handen staat.

Soms kan het toch noodzakelijk zijn om zelf de stekker eruit te trekken. Als je failliet gaat met een besloten vennootschap is dit bijvoorbeeld vaak in je voordeel. Doe je het niet en laat je het op zijn beloop, dan heb je kans dat jouw functioneren als bestuurder in twijfel wordt getrokken. Je kan dan zelfs deels hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld.

Zelf een faillissement aanvragen is soms noodzakelijk.

Met een eenmanszaak of vof zullen ondernemers deze stap uitstellen tot het moment dat het echt niet anders kan. Als je weet dat het onvermijdelijk is en slapeloze nachten hebt omdat je de touwtjes niet meer aan elkaar kunt knopen, is hulp wel gewenst. Ook dan kan zelf een faillissement aanvragen noodzakelijk zijn.

Surseance van betaling

Overweeg je om zelf een faillissement aan te vragen? Doe dit dan wel in overleg met een boekhouder of advocaat, want die kan je helpen. Bijvoorbeeld met alle stukken die je moet overleggen. Verder kan die ook oordelen of het misschien beter is om niet voor een faillissement te gaan, maar voor een surseance van betaling.

Bij een surseance van betaling hoeven de schuldeisers gedurende een bepaalde periode niet betaald te worden. Die tijd moet je dan gebruiken om orde op zaken te stellen. Ook ga je dan met je schuldeisers om tafel zitten om te onderhandelen over een akkoord of afbetalingsregeling. Houd er wel rekening mee dat een surseance van betaling in de praktijk bijna altijd uitloopt op een faillissement.

Wat kun je verder doen?

Even los van het juridische verhaal: als het financieel de verkeerde kant op dreigt te gaan, is het zaak om daar gelijk wat aan te doen. Voor je het weet begeef je je in drijfzand en dan is haast elke stap die je zet de verkeerde. Klop dus meteen aan bij je boekhouder om een plan van aanpak te maken.

Mocht het inderdaad fout gaan, dan kun je in elk geval een advocaat in de arm nemen. Die kan je adviseren en helpen. Maar dat kan alleen als de situatie niet te veel uit de hand gelopen is. Haal er dus op tijd een advocaat bij als je het gevoel hebt dat het mis dreigt te gaan.

Onmogelijke schulden? Tijdig aan de bel trekken bij een boekhouder en een goed gesprek met debiteuren en crediteuren kan soms een faillissement besparen.

Handel snel, maar niet overhaast

Het is ook belangrijk om snel en adequaat te handelen als de faillissementsaanvraag behandeld gaat worden op een terechtzitting. Jij mag je dan namelijk verweren. Maar als je niet verschijnt, omdat je de oproep bijvoorbeeld niet goed hebt gelezen, dan kan je failliet verklaard worden zonder de mogelijkheid om je te verweren. En dat wil je natuurlijk niet.

Hetzelfde kan overigens gebeuren als je wel op de zitting verschijnt, maar je niet voldoende weet te verdedigen. Ook hier dus het advies: regel op tijd een advocaat die ervaring heeft met dit soort zaken.

Is het kwaad al geschied en je onderneming als failliet verklaard? Dan zit er niks anders op dan dit wereldkundig te maken. Vertel het dus aan degenen die er baat bij hebben om dit te weten. Denk hierbij niet alleen aan je klanten en leveranciers, maar ook aan je partner, kinderen en andere zakelijke relaties.

Hoe vertel je het klanten?

Hoe bereid je je voor op iets dat misschien wel onvermijdelijk is? Los van het juridische en financiële geregel zul je je klanten, leveranciers en – niet geheel onbelangrijk – het thuisfront moeten informeren.

Het is heel moeilijk om aan je klanten te vertellen dat je failliet bent gegaan. Een gevoel van schaamte kan je overvallen. Toch is dit niet handig en meestal zelfs niet nodig. Veel klanten zullen het zelfs oprecht vervelend voor je vinden. Klanten met wie je een goede relatie had je zal je op de een of andere manier willen steunen, bijvoorbeeld door bij een doorstart terug te keren. Klanten met wie het altijd lastig zakendoen was, zullen daarentegen een slaatje uit je benarde situatie proberen te slaan.

Het thuisfront

En dan komt er nog iets wat nog veel lastiger is dan het faillissement aan je klanten te vertellen: het tegen je familie, partner en/of kinderen zeggen. Breng hen sowieso op tijd op de hoogte van wat er staat te gebeuren. Er is een grote kans dat zij al eerder iets zullen merken van je faillissement.

Niet alleen mis je door het faillissement je bron van inkomsten en zal je de komende tijd financieel meer op je partner leunen, het heeft ook veel invloed op jouw gemoedsrust. Verder is de kans reëel dat je de komende tijd thuiszit. Ook dat kan weer gevolgen hebben voor het huishouden, stress en de gemaakte afspraken. Hoe eerder je hier over kan praten, hoe beter je je hierop kan voorbereiden.